ارزیابی برخی صفات فیزیولوژیکی و زراعی لاین های اینبرد آفتابگردان تحت تنش خشکی

عملکرد آفتابگردان بستگی زیادی به میزان آب در دسترس به ویژه در مرحله ی گلدهی دارد. در این مطالعه 11 لاین اینبرد آفتابگردان تحت شرایط تنش و عادی برای بررسی میزان حساسیت و مقاومت آنها به خشکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. این آزمایش به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد. سه سطح آبیاری به عنوان فاکتور اصلی و 11 لاین اینبرد آفتابگردان به عنوان فاکتور فرعی بودند. صفات عملکرد، اجزای عملکرد، ارتفاع گیاه، پتانسیل آب برگ، محتوای نسبی آب برگ، محتوای پرولین، فلورسانس کلروفیل و دمای برگ بعد از اعمال تنش اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس تفاوت معنی داری را بین لاین های اینبرد برای تمامی صفات به جز پتانسیل آب برگ و فلورسانس کلروفیل نشان دادند. اثر متقابل لاین با تنش فقط برای صفت پرولین معنی داربود. شاخص های تحمل که بر اساس عملکرد دانه در گیاه در شرایط تنش ملایم و شدید محاسبه شدند شامل میانگین هندسی عملکرد (gmp)، شاخص تحمل به تنش (sti)، میانگین حسابی عملکرد (mp)، شاخص تحمل به تنش (tol)، شاخص میانگین هارمونیک (hm) و شاخص حساسیت به تنش (ssi) بودند که برای هر لاین آفتابگردان محاسبه گردید. r46, b147 و r19 در شرایط تنش ملایم و b147 و r46 در شرایط تنش شدید مقاومترین لاین ها بودند. نتیجه نمودار های بای پلات در هردو شرایط تنش زا لاین r46 را به عنوان یک لاین مقاوم و دارای ویژگی های مطلوب برای تولید هیبرید های مقاوم معرفی کردند.